Vorig jaar publiceerde ik het eerste deel van mijn feuilleton: De carrièrevrouw. Over een hardwerkende zakenvrouw. Zij heeft naast een carrière een man Tom, zoon Mathijs van 15 en dochter Doortje van 13. Ze buffelt al jarenlang door. Als twintiger verloor zij plotseling haar toenmalige vriend Ray. Tijd om dat te verwerken nam zij echter nooit. Haar voormalig schoonzusje Lotte doet haar beseffen dat ze erg moe is. En ze komt op een punt waarop ze niet meer weet of ze carrièrevrouw, vrouw of moeder is. In deel II krijgt de carrièrevrouw na weer eens een lange werkdag onderweg naar huis een lekke band. In een stil wegrestaurant ontmoet zij Simone, een vrouw die veel indruk op haar maakt. Vandaag de ontknoping in het derde en laatste deel van dit feuilleton.
Simone vertelt de carrièrevrouw dat zij een van de eerste feministes in Nederland was. Een voorvechtster van gelijke rechten voor vrouwen. Simone wilde niet zoals vele anderen in haar tijd na het krijgen van kinderen alleen maar thuis voor het huishouden en haar gezin zorgen. Ze ambieerde zelf ook een carrière en dat kreeg ze voor elkaar. Vandaag zien de kansen voor vrouwen er totaal anders uit. Maar Simone ziet dat veel vrouwen en dus ook de carrièrevrouw niet echt begrijpen waar zij en met haar vele anderen destijds voor streden.
Verbaasd kijkt de carrièrevrouw Simone aan. Ze begrijpt het niet. Het feit dat zij haar werk zo fijn vindt, daarmee onderscheidt ze zichzelf toch van vrouwen die parttime gaan werken na de komst van hun eerste kind? En hoezo, ‘zo hadden wij het niet bedoeld’. Ineens voelt de carrièrevrouw haar ergernis weer oplaaien. ‘Waarom heb ik zo’n rotdag?!’
Wegrennen
Simone blijft rustig onder de gefrustreerde blik van de carrièrevrouw. En vraagt of zij haar een vraag mag stellen. Eigenlijk wil de carrièrevrouw het liefst wegrennen, maar buiten regent het nog steeds hard, en de wegenwacht is nog in geen velden of wegen te bekennen. Met een zucht van overgave stemt ze toe in het beantwoorden van Simones vraag.
‘Hoe is je band met je moeder?’
Pfff, wat een rotvraag, denkt de carrièrevrouw. Schoorvoetend vertelt ze dat zij en haar moeder elkaar nooit zo goed hebben begrepen. Ze zien elkaar regelmatig, ze is blij dat ze er nog is, maar als ze eerlijk is, is de carrièrevrouw meestal doodmoe na een bezoek van of aan haar ouders. Haar moeder moedigde haar aan te gaan studeren, na de basisschool zou ze het atheneum net aan aankunnen, maar haar moeder leek teleurgesteld als ze dat niet zou proberen. Dus ze deed haar best, en na het behalen van haar diploma was het ook haar moeder die haar aanspoorde verder te studeren. Ze zei ook altijd: ‘Zorg dat je nooit afhankelijk wordt van een man’.
Pijn overgenomen
Zelf had haar moeder nadat zij en haar zusje Daniëlle wat ouder werden wel de draad van een studie weer opgepakt, maar een echte carrièrevrouw werd zij nooit. Af en toe zag ze weleens de pijn en de teleurstelling in de ogen van haar moeder hierover. En daarom deed ze nog harder haar best te klimmen op de maatschappelijke ladder. Haar zusje had daar volkomen lak aan gehad. Zij was na de middelbare school gaan reizen, woonde nu in een stad aan de andere kant van het land en deed vooral waar ze zelf zin in had. De carrièrevrouw keurde dit af, maar gek genoeg leek hun moeder dit fantastisch te vinden.
Carrièrevrouw of vrouw die een mannen carrière nastreeft?
Als antwoord glimlacht Simone weer. Hoe vind je dit van jezelf? Even voelt de carrièrevrouw weer de leegte die ze eerder die dag in de auto voelde. En dan ook weer de moeheid. Ze geeft geen antwoord. Tot Simone vraagt: ‘Vind je jezelf een carrièrevrouw of een vrouw die een mannen carrière nastreeft?’
Een lange stilte volgt. Deze vrouw die ineens op haar pad verschijnt, op deze onwaarschijnlijke plek, stelt haar deze vraag. Op een of andere manier lijkt Simone de spijker op de kop te slaan. Dus vraagt de carrièrevrouw op haar beurt, ‘Waarom zou ik dat doen?’
Je deed het voor haar
Simone antwoord: ‘Ik hoor dat je in je leven op veel momenten koos voor hardheid. Toen je eerste partner overleed, zelfs bij de keuze voor je man, in je werk en elke dag als vrouw ben je heel streng voor jezelf. Als kind leerde je dit, omdat je dacht dat je moeder alleen zo van jou zou houden. Je moeder houdt vast heel veel van je, maar ze was niet bij machte haar eigen teleurstellingen over haar pad te verbergen voor jou. Jij moet dit hebben gevoeld en je was al die jaren bezig het goed te doen voor háár.
Echt feminisme
Feminisme is in mijn ogen niet carrière maken als een man in jaren 50. Je bent een vrouw, en je mag je vrouwelijkheid eren. De liefde die je als moeder voor je kinderen voelt mag je eren, je mag lief zijn voor jezelf. Dan kun je nog steeds een goede carrièrevrouw zijn. Maar door zachtheid meer toe te laten zullen ook je pijn en je verdriet de plaats hebben in jouw leven die ze verdienen.’
Hardheid
Inmiddels stromen de tranen over de wangen van de carrièrevrouw. In al die jaren lukte het haar nauwelijks om te huilen, maar de woorden van Simone treffen haar recht in haar hart. En ze zijn zo waar. Ze realiseert zich: ‘Ik was hard voor mezelf. Nooit heb ik het verdriet over het verliezen van Ray écht mogen voelen. Mijn liefde voor Tom en onze geweldige kinderen heb ik gesmoord omdat ik vond dat ik geen softe vrouw mocht worden. Mijn werk moest altijd voorop staan.’ Een enorm verdriet en schuldgevoel dalen op haar neer, ze voelt zich klein.
Vergeving
Simone troost haar. ‘Huil maar lieverd’, zegt ze. ‘Je hoeft je niet schuldig te voelen, ik zie dat je ontwaakt. Voel en ervaar het belangrijkste wat er is in het leven: liefde. Geef dat door en accepteer de fouten die je ouders maakten, die je man en je kinderen maken en vergeef jezelf voor de dingen die jij fout deed en zult doen.’
Opening
Vooral dat laatste lijkt op dit moment nog ver weg. Maar van binnen voelt ze wel iets. Een kleine opening naar een ander leven. Ze zucht, voelt zich kwetsbaar en wil het liefst van alles naar huis, naar haar gezin. Een telefoontje aan de wegenwacht leert haar echter dat hulp bij haar lekke band nog wel even op zich kan laten wachten. Simone knipoogt, stroopt haar mouwen op, en zegt: ‘Kom, ik help je wel.’
De carrièrevrouw en haar naam
Een kwartier later is de carrièrevrouw, doorweekt van de regen, klaar om in haar auto te stappen en het laatste stuk naar huis te rijden. Voor ze instapt bedankt ze Simone voor haar woorden en haar hulp. Ze omhelzen elkaar kort. Simone zegt dan: ‘Ik wil je nog een ding vragen.’ De carrièrevrouw knikt kort ten teken dat het goed is. ‘Hoe heet je?’ Onder het schijnsel van een lantaarnpaal lacht Simone een warme diepe lach als ze het antwoord hoort, en ze zegt: ‘Dag Karlijn, sterke, dappere vrouw, ik wens je liefde en een hart vrij van schuld.’
– Einde –
Naschrift: Dit verhaal is fictie. Iedere overeenkomst met levende of overleden personen berust op louter toeval. De visie op feminisme die in dit verhaal naar voren komt is uitsluitend die van de auteur.