Littekens laten zien dat je iets hebt doorstaan, overleefd zelfs, lees ik regelmatig. De vele teksten op Pinterest en Instagram over littekens moedigen je aan ze met trots te dragen, als een soort trofeeën. In films hebben helden vaak opvallende, die de kijker tonen hoe sterk ze zijn en wat ze allemaal overwonnen. Dat kan ik ook met de (voor mezelf) zichtbare, maar hoe zit het met de onzichtbare; de littekens op mijn ziel? En met die die ik zelf bij anderen achterliet?
Scarface
Mijn eerste litteken heb ik al bijna mijn hele leven, op mijn rechter jukbeen. Opgelopen toen ik als meisje van twee jaar al springend op het verenbed van mijn oma op de punt van haar nachtkastje viel. Als ik in de spiegel kijk zie ik ‘m niet meer. Maar als ik, voor mij, nieuwe mensen ontmoet valt ie bijna altijd op. Als iemand er iets van zegt, ga ik er altijd even naartoe met mijn hand. Raak het zachtjes aan, voel dan weer dat kleine deukje in mijn gezicht. Het hoort bij me.
Jullie horen bij mij
Net zoals de anderen. Die op mijn scheenbeen, die ik opliep nadat ik al fietsend door de regen met paraplu tegen een stilstaande auto knalde. De inmiddels kleine witte streepjes op mijn lichaam, toen ik in de vroege pubertijd zo snel lang werd. Op mijn handen vage herinneringen aan ongelukjes met een oven of een kaasschaaf. En die twee verstopt onder mijn haar, van een val van een schommel en van een trap.
De tijd heelt niet altijd
Onzichtbare littekens van binnen heb ik eveneens. Iedereen heeft ze. Bij de ene heel diep, bij de ander geheeld en minder voelbaar. Bij mij schreeuwden ze een paar jaar terug ineens om aandacht. Tijd heelt niet alle wonden. En deze oude wonden hadden nooit een pleister of een hechting en vooral geen zorg en aandacht gekregen.
Dus al die dingen waardoor ik emotionele deuken, schrammen en pijn opliep in mijn leven ben ik al die jaren later alsnog aan het verzorgen. Overigens zonder dat ik hiervoor een ‘het spijt me’ krijg van de mensen die hieraan bijdroegen. Helemaal ‘nieuw’ word ik nooit meer. Ik vertrouw erop dat ik deze littekens straks ook met liefde begroet en ze niet langer pijn zullen doen.
Littekens bij anderen
Anders is het met littekens bij anderen, waarvoor ik deels of helemaal verantwoordelijk ben. En ik denk dat het eigenlijk zo werkt voor ons allemaal. Misschien ben je je niet eens bewust, hoe diep je de ander verwondde. Van kinderen die elkaar pesten. Volwassenen die iemand in een lagere positie schofferen ten gunste van het eigen ego. Een achteloze leugen. Een onvermijdelijke scheiding, die de ander of je kinderen verdriet doen. Of iets tegen iemand gebruiken dat ze jou in vertrouwen vertelden.
Fouten maken doen we allemaal en hoort bij het leven, en met je oprechte excuses aanbieden kun je de ander helpen. Al valt het waarschijnlijk niet mee te accepteren als iemand tegen je zegt: “Ik vergeef je, maar ik weet niet of ik je ooit nog kan vertrouwen.” We leren allemaal onze lessen en we moeten erop vertrouwen dat de ander de wond bij zichzelf met liefde zal verzorgen. De uitdaging is ervoor te zorgen dat je zulke littekens nooit meer bij een ander achterlaat. Want ik weet hoeveel tijd en moeite het kost en zelfliefde er nodig is om te helen.